ფართოდ გავრცელებული სპორტული ტრავმები

სპორტში მოასპარეზეთათვის, სპორტული ტრავმები ყველაზე გავრცელებული პრობლემა და დიდი გამოწვევაა. აქტივობებისას ტრავმის გამომწვევი ფაქტორი მრავალფეროვანია, მათ შორისაა სახსრის ჭარბი და არასწორი გამოყენება, ვარჯიშის არასწორი ტექნიკა,სპორტის სახეობასთან ასოცირებული რისკები და სხვა. დაზიანების სიმძიმე შეიძლება მერყეობდეს მსუბუქიდან-მძიმემდე და გავლენას ახდენდეს ნებისმიერი ასაკისა და უნარის მქონე ინდივიდზე.

ტრავმა ძირითადად გვხვდება ისეთი სპორტული სახეობებისას, როგორიცაა: კონტაქტური სპორტი ( მაგ: რაგბი,ამერიკული ფეხბურთი. მათ ტრავმული დაზიანების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი აქვს)  და მძლეოსნობის სახეობები (მაგ: მარათონი,ველორბოლა. ხშირია სტრესული მოტეხილობები და ტენდინიტი). სხვადასხვა კვლევების მიხედვით, სპორტსმენთა 30% ყოველწლიურად განიცდის რაიმე სახის დაზიანებას. 

ფართოდ გავრცელებული სპორტული ტრავმები და მათი რეაბილიტაციის მეთოდები

● მყესების დაჭიმულობა ან რღვევა : RICE თერაპია, ფიზიკური თერაპია,სპლინინგი, ულტრაბგერითი თერაპია, ელექტროთერაპია, ლაზეროთერაპია.

● ტენდინიტი : დასვენება და აქტივობების მოდიფიკაცია, ყინულის თერაპია, გაჭიმვები და ძალისმიერი სავარჯიშოები, ანთების საწინააღმდეგო მკურნალობა,ულტრაბგერითი თერაპია.

● მოტეხილობები : იმობილიზაცია,ფიზიკური თერაპია, ტკივილის მართვა.

● დისლოკაციები : იმობილიზაცია, ფიზიკური თერაპია, გამაძლიერებელი ვარჯიშები.

● ჩოგბურთელის იდაყვი : დასვენება, ყინულის თერაპია, აქტივობების მოდიფიკაცია, ფიზიკური თერაპია, გამაძლიერებელი ვარჯიშები.

ფიზიოთერაპიის როლი სპორტული ტრავმების მკურნალობაში

სპორტულის ტრავმებისას, მკურნალობის წამყვანი მეთოდი სწორედ ფიზიოთერაპიაა. სპორტული რეაბილიტაციის ცენტრი კი მიზნის განხორციელებისათვის საჭირო დაწესებულებაა. ფიზიოთერაპიის მიზანი არა მხოლოდ ტრავმის მკურნალობა,არამედ ფუნქციების ოპტიმალური აღდგენა,რეციდივის თავიდან აცილება და სპორტსმენის მუშაობის გაუმჯობესებაა. მისი როლის ძირითადი ასპექტებია:

● ტკივილის მართვა  - ტრავმის დროს, ტკივილი ერთ-ერთი ყველაზე შემაწუხებელი სიმპტომია. ისეთი თერაპიების მეშვეობით, როგორიცაა ულტრაბგერითი თერაპია, ელექტროთერაპია, სულ უფრო მარტივი ხდება ტკივილის მართვა და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება.

● ქსოვილების შეხორცების ხელშეწყობა - ადრეული სტადიის რეაბილიტაცია ფოკუსირებულია შეშუპების შემცირებასა და ქსოვილების შეხორცების ხელშეწყობაზე.

● მოძრაობის დიაპაზონისა და მოქნილობის აღდგენა - მწვავე ფაზის გავლის შემდგომ,ფიზიოთერაპევტების მთავარი მიზანი სახსრის ან კუნთის მოძრაობის დიაპაზონისა და მოქნილობის აღდეგნაა. ამ დროს გამოიყენება ტექნიკის ისეთი სახეობები, როგორიცაა : გაჭიმვის ვარჯიშები, მანუალური თერაპია და რბილი ქსოვილების მასაჟი.

● ძალისა და სტაბილურობის აღდგენა - პოსტტრავმულ პერიოდში სპორტსმენები ხშირად განიცდიან კუნთების სისუსტეს და არასტაბილურობას. ფიზიოთერაპია ამ პრობლემების აღმოფხვრასაც ემსახურება.

●

ხელახალი დაზიანების პრევენცია - ფიზიოთერაპევტები ასწავლიან სპორტსმენებს ტრავმის პრევენციის მეთოდებსა და სტრატეგიებს.